Als we aan pigmentvlekken denken, associëren we dit vaak dit met ouderdomsplekken en zonschade. Maar pigmentvlekken kunnen ook al vanaf de geboorte aanwezig zijn. Dan wordt het ook wel een geboortevlekje genoemd. Het kan behoorlijk schrikken zijn als jouw baby pigmentvlekken heeft bij de geboorte. Gelukkig kunnen ze vaak geen kwaad. Welke zijn er, hoe herken je ze en wat te doen aan een pigmentvlek bij je baby?

Mongolenvlek of archipelvlek

Mongolenvlekken worden vlak na de geboorte nog weleens (ten onrechte) verward met een blauwe plek. Dat komt met name door hun grijs-blauwe tot blauw-groenige kleur. Ze ontstaan doordat pigmentcellen nog vlak onder het huidoppervlak zitten i.p.v. in de diepte. Deze pigmentvlekken komen in Nederland het vaakst voor bij kinderen met (gedeeltelijk) aziatische roots.  Ongeveer 80% van deze kinderen krijgt het.

Bij baby’s met andere komaf, zoals Europees en Afrikaans is het zeldzaam. Mongolenvlekken zitten meestal net boven de billen of op de rug. De grootte varieert tussen de 1 tot 30 cm. Meestal worden ze alleen in het eerste jaar donkerder en daarna langzaam lichter. Vaak verdwijnt de vlek rond de kleuterleeftijd. Als de vlek heel groot is kan het langer duren. Omdat deze pigmentvlekken in principe vanzelf verdwijnen, hoeven ze gelukkig niet behandeld te worden.

Aangeboren moedervlek

Deze moedervlek is al vanaf de geboorte aanwezig. Hij is daardoor anders, bij normale moedervlekken is dit namelijk nooit het geval. Die worden meestal ergens tussen het 3^de en 20^ste levensjaar zichtbaar.  Hoe aangeboren moedervlekken ontstaat is nog niet geheel duidelijk, behalve dat ze ontstaan in de zwangerschap. Erfelijkheid lijkt hierbij geen grote rol te spelen en het is ook niet besmettelijk.

Een aangeboren moedervlek kan verschillen in grootte, vorm, kleur en huidstructuur. Hij kan overal op het lichaam voorkomen. Dus ook op de handpalmen, voetzolen en in de mond. Vaak is of wordt de vlek opvallend behaard. Gelukkig zijn ze meestal klein, in zeldzame gevallen kunnen de plekken groter dan 20cm worden. Dan wordt het ook wel een reuze moedervlek genoemd. Dit komt gelukkig niet heel vaak voor, hoe groter hoe zeldzamer.

Het is gebruikelijk dat kleine kinderen met grote congenitale moedervlekken (congenitale melanocytaire naevus) regelmatig gezien worden door de dermatoloog. Omdat met name de grote moedervlekken voor problemen kunnen zorgen worden deze soms (gedeeltelijk) weggenomen.

Cafe-au-lait vlek

Deze pigmentvlekken ontstaan door een weeffoutje in de huid waardoor er plaatselijk reuze pigmentkorrels worden gevormd. Meestal gaat het om één vlek die rond tot ovaal van vorm is. De lichtbruine kleur lijkt op die van een kopje koffie met melk, vandaar de naam Cafe-au-lait.  Dit soort pigmentvlek is bij de geboorte heel licht gekleurd en bijna onzichtbaar. Bij een pasgeboren baby is de pigmentproductie namelijk nog niet goed op gang. Veeal duurt het wel 2 jaar voordat hij volledig gepigmenteerd is. De grote van de aangeboren pigmentvlek kan variëren van 0.5cm tot enkele centimeters. Bij het groter worden groeien de plekken namelijk mee. Cafe-au-lait vlekken worden in principe nooit kwaadaardig en geven dus geen medische klachten. Helaas verdwijnen deze plekken niet uit zichzelf. Als ze cosmetisch storend zijn kunnen ze eventueel behandeld worden met een pigmentlaser.

Witte pigmentvlekken

Naast donkere pigmentvlekken bestaan er ook witte pigmentvlekken. De naam pigmentvlek is eigenlijk foutief, want ze worden veroorzaakt door een tekort aan pigment. Dit zie je bijvoorbeeld bij de huidziekte virtiligo. Daarnaast kan het ook veroorzaakt worden door een lichte vorm van eczeem (Pityriasis alba) of een gist (pityriasis versicolor. Deze laatste twee zijn relatief makkelijk op te lossen met vette zalf en een anti-gist middel.

Overweeg jij een behandeling van een Pigmentvlek bij je baby?

In principe is het niet noodzakelijk om goedaardige pigmentvlekken bij baby’s en kinderen te behandelen. Dat wil zeggen zolang ze er geen last van hebben. Vaak zijn grotere kinderen goed in staat om zelf aan te geven of zij het vervelend vinden om een ontsierende huidaandoening te hebben. Meestal is dit zo rond de puberteit.

Onze huid heeft veel invloed op hoe wij ons voelen en denken gezien te worden door anderen. Hierdoor kunnen zichtbare huidaandoeningen impact hebben op het dagelijks functioneren en ontwikkeling van een kind. Zeker als de huidverandering direct waarneembaar is.

Cosmetische pigmentbehandelingen zoals licht, laser of peeling wordt in principe afgeraden bij baby’s en kinderen. De huid is nog niet volgroeid waardoor er meer kans is op bijwerkingen. Het wordt alleen toegepast als daar een medische reden voor is.

Bij volwassenen heeft de laser meestal wel de voorkeur. Dat wil zeggen indien de donkere pigmentvlek hiervoor in aanmerking komt. Sommige pigmentvlekken kunnen alleen behandeld worden door ze weg te snijden. Hou er ook rekening mee dat het niet altijd lukt om pigmentvlekken compleet te verwijderen met laser. In de meeste gevallen worden ze door een pigentlaserbehandeling wel lichter van kleur.

Camouflagetherapie

Camouflagetherapie kan gelukkig wel bij alle leeftijden worden toegepast. Zeker als de plek op een hinderlijke plek zit kan dit uitkomst bieden. Bij deze behandeling wordt speciale make-up ingezet. Dit werkt goed om de zichtbare huidletsels te maskeren. De cremes en poeders die hierbij worden gebruikt zijn anders dan normale make-up. Ze bevatten veel meer pigment, zijn bedekkend, ondoorzichtig en watervast. Daardoor hechten ze zich veel beter aan de textuur van de huid. Ook als deze is aangetast door littekens of een huidziekte.

Huidtherapeuten kunnen ouders en kinderen leren om zelf camouflage aan te brengen. Als kinderen nog heel klein zijn kunnen ze het niet zelf aanbrengen. Dan is begeleiding hierin door de ouders noodzakelijk.

© 2024 - Huid met zorg B.V. - Huidtherapeut en Schoonheidsspecialist in Hengelo